Bunker Birkenhof

De officiële benaming van dit markante gebouw aan de Waalreseweg is echter ‘Birkenhof’. Het werd vanaf eind 1942 gebouwd om een afluisterdienst in onder te brengen. Meer dan de helft van het gebouw is daarom ontworpen als bunker met meters dikke muren en dak. Ter camouflage werd het geheel qua stijl uitgevoerd als een herenboerderij. De bunker werd in december 1943 door de afluisterdienst, Forschungsstelle Langeveld, in gebruik genomen. Deze heeft slechts korte tijd gebruik gemaakt van Birkenhof, want begin september 1944 werden de antennes en apparatuur afgebroken en verplaatst naar Duitsland.

Het hoogste dak is dat van de bunker. Het rechter gedeelte bestaat uit een een woonkamer (kamer 3 op te tekening). Op de bovenverdieping bevinden zich de slaapkamers.

Toen de geallieerden ontdekten dat dit een radiostation was, waren hun troepen al zo dichtbij dat zij besloten af te zien van een luchtaanval. Als u door de ramen kijkt ziet u alleen maar beton. De muren zijn aan de buitenkant voorzien van bakstenen, zodat het gebouw eruit ziet als een boerderij.

AFLUISTEREN:

Het draadloze telefonische berichtenverkeer tussen Amerika en Engeland werd, om het afluisteren tegen te gaan, versluierd ofwel ‘gescrambled’, alvorens het via de korte golf over de oceaan werd gestuurd. Aan de andere kant van de oceaan werd het opgevangen en gedescrambled. De scrambletechniek wijzigde met enige regelmaat.

De Amerikanen en Engelsen wisten van elkaar welke techniek op enig moment werd gebruikt. De Duitsers natuurlijk niet. Daarom werd het versluierde bericht door Forschungsstelle Langeveld opgevangen en omgezet in een grafische voorstelling om het met behulp van microscopen te bestuderen en de gebruikte spraakversluiering te herleiden. Dit is zeer specialistisch werk.

De gesprekken werden op geluidsband vastgelegd en daarna uitgewerkt en vertaald. De afluisterrapporten gingen vervolgens rechtstreeks naar Berlijn om daar te worden geanalyseerd. Birkenhof (lees Herenboerderij De Bunker) had dan ook een rechtstreekse kabelverbinding met Berlijn. Niet is vastgesteld dat er vanuit Birkenhof ook werd uitgezonden.

Omdat de scramblepatronen steeds wijzigen, moest de Forschungsstelle steeds de beschikking hebben over de nieuwste apparatuur. De waarde daarvan liep in de miljoenen guldens. De Forschungsstelle heeft steeds redelijk kans gezien de technische wijzigingen van de geallieerden bij te houden. Wel moet worden opgemerkt dat geen enkele versluieringstechniek 100% waterdicht is. Noch de geallieerden, noch de Nederlandse illegale inlichtingendiensten hebben vermoed dat vanuit Nederland de transatlantische radiotelefonie werd afgeluisterd. Dit werd pas na de oorlog duidelijk.

Omdat vanuit het verzet door Groep Albrecht wel activiteiten vanuit de villa Valkenhorst en Birkenhof (Herenboerderij De Bunker) werden gerapporteerd aan Londen, hebben de geallieerden wel plannen gemaakt voor het bombarderen van beide gebouwen. Maar zover is het niet gekomen. Wat er precies in de gebouwen gebeurde is het verzet echter nooit duidelijk geworden. Inzake Birkenhof rapporteerde Groep Albrecht in mei 1943 naar London: ‘What this thing is meant for is unknown’